Παραδοσιακά εδέσματα

Αντιγόνης Χριστοδουλίδου

Την εποχή που τα ψυγεία δεν είχαν ακόμη κάνει την εμφάνισή τους, οι νοικοκυρές του χωριού επινοούσαν διάφορους τρόπους για να διατηρούν στο κελάρι τους κρέας και φρούτα. Για το πώς διατηρούσαν το κρέας του χοίρου έχομε αναφερθεί σε προηγούμενο τεύχος. Σήμερα θα μιλήσομε για τα φρούτα.

Ρόδια: Συνήθως τα έκοβαν στις 14 Σεπτεμβρίου, πριν ακόμη ωριμάσουν και ανοίξουν. Τα έδεναν από το κοτσάνι με σπάγκο και τα κρεμούσαν από το «γολίτζια» στην πιο σκοτεινή γωνιά του σπιτιού.  Τα χρησιμοποιούσαν στις γιορτές και τα μνημόσυνα.

Λεμόνια και πορτοκάλια: Τα διατηρούσαν μέσα σε άμμο τον οποίο ράντιζαν κάθε τόσο με λίγο νερό.

Πεπόνια και καρπούζια: Τα έκοβαν πριν ωριμάσουν και τα τοποθετούσαν στην αποθήκη σκεπασμένα με άχυρα.

Σύκα:  Τα έκαναν παστά και είχαν όλο το χρόνο.  

Κυδώνια και μαραπέλλες: τα έκαναν ρετσιέλια.

Κληματόφυλλα:  Διάλεγαν τα κατάλληλα, τα έκαναν δέσμες των εβδομήντα ή ογδόντα,  ανάλογα με το πόσο μεγάλη ήταν η οικογένεια κι αφού τα περνούσαν με κλωστή τα κρεμούσαν σε σκιερό μέρος μέχρι να ξεραθούν τελείως. Στη συνέχεια τα κρεμούσαν από τα γολίτζια σε σχήμα κουλούρας και τα διατηρούσαν όλο τον χρόνο. Το ίδιο έκαναν και με τα φρέσκα φασολάκια.

Παραθέτομε πιο κάτω τέσσερις  γευστικότατες συνταγές που μας έδωσε η συγχωριανή μας Πέπα Θεοφίλου Παπουή. Είναι απλές, οικονομικές και τις έκαναν όλες οι οικοκυρές του χωριού.

ΡΕΤΣΙΕΛΙΑ

Τα ρετσιέλια είναι από τα πιο νόστιμα αλλά και υγιεινά εδέσματα αφού γίνονται από έψημα και όχι ζάχαρη. Οι πρόγονοί μας τα έφτιαχναν μετά το τέλος του τρύγου και άρεσαν σε όλους, πολύ περισσότερο στα μικρά παιδιά. Συνήθως γίνονταν από κυδώνια.

Κατασκευή: Καθάριζαν τα κυδώνια, τα έκοβαν σε φέτες και τα έριχναν σε νερό με λίγο λεμόνι. Πριν ακόμη δέσει το έψημα τα στράγγιζαν εντελώς και τα έριχναν στο χαρτζί. Όταν το έψημα ήταν έτοιμο το άφηναν να κρυώσει και μετά το φύλαγαν σε μεγάλες στάμνες. Είχαν όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Σημείωση: Τα ρετζιέλια μπορούσαν να γίνουν και με μαραπέλλες (κορόμηλα).  Μόλις ωρίμαζαν οι μαραπέλλες τις μάζευαν, τις έπλεναν κι αφού τις άπλωναν πάνω σε τσέστο (ρηχό πανέρι) τις άφηναν σε σκιερό μέρος μέχρι να ξεραθούν εντελώς. Ύστερα τις φύλαγαν μέσα σε ρούχινο σακούλι μέχρι τη μέρα που θα έφτιαχναν το έψημα. Πριν ακόμη δέσει τις έριχναν στο χαρτζί και τις άφηναν να πάρουν μερικές βράσεις.   

ΠΑΣΤΟΣΥΚΑ

Υλικά: Δυο – τρία κυλά σύκα άσπρα,  πολύ ώριμα

Λίγο αλεύρι

Κατασκευή: Τοποθετούσαν τα σύκα σε τσέστο  μέχρι να ξεραθούν εντελώς. Ύστερα τα έβαζαν σε καλάθι και τα βουτούσαν σε νερό που έβραζε. Τα άφηναν να πάρουν μια δυο βράσεις και να μαλακώσουν αρκετά. Τα επανέφεραν στον τσέστο και τα έβαζαν σε σκιερό μέρος μέχρι να στεγνώσουν εντελώς. Όταν ήταν έτοιμα κοσκίνιζαν πάνω τους λίγο αλεύρι, τα σκέπαζαν με καθαρό ρούχο και τα πίεζαν με τα χέρια τους ώστε να γίνουν επίπεδα. Τα φύλαγαν σε κούμνες ή γυάλινα δοχεία και είχαν όλη τη διάρκεια του χειμώνα.

ΧΑΛΟΥΒΑΣ ΜΕ ΑΛΕΥΡΙ

Υλικά: Αλεύρι, σησάμι, λίγο λάδι, έψημα, αμύγδαλα ή καρύδια κοπανισμένα (Προαιρετικά).

Κατασκευή:

Έβαζαν ελάχιστο λάδι μέσα στο σάτζι και καβούρδιζαν το αλεύρι, το σησάμι και τα χοντροκοπανισμένα αμύγδαλα και καρύδια. Όταν το μείγμα ήταν έτοιμο έβαζαν το έψημα και το ανακάτωναν πολύ καλά.  Περίμεναν μερικά λεπτά να κρυώσει και μετά  έφτιαχναν μικρές μπαλίτσες και τις σέρβιραν.

ΣΟΥΠΟΥΔΚΙΑ

Τα σουπούδκια ήταν ένα πολύ απλό και εύγευστο έδεσμα  που το έφτιαχναν οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, ακόμη και για πρόγευμα. Άρεσε πολύ στα μικρά παιδιά.

Υλικά: Μπαγιάτικο, ψωμί, ελαιόλαδο, έψημα.

Κατασκευή:

Έκοβαν σκληρό ψωμί σε μικρούς κύβους και το τηγάνιζαν με λίγο ελαιόλαδο μέχρι να ροδίσει. Στη συνέχεια πρόσθεταν μπόλικο έψημα και σέρβιραν αμέσως. Τα παιδιά ξετρελαίνονταν με το γλυκό αυτό.